Prace Izabeli Staniewskiej stanowią rezultat kontestacji pejzażu urbanistycznego; artystka poddaje obserwacji składniki krajobrazu industrialnego miasta, takie jak elementy sieci trakcyjnych czy stłoczone, chylące się ku sobie fasady domów. Refleksja może być rozwijana na wielu płaszczyznach, bo przecież miasto to nie tylko zbiór mniej lub bardziej znajomych obiektów: budynków, ulic, elementów natury, ale także określona kompozycja różnorakich form, struktura przestrzenna, świadomie lub mimowolnie kształtowana przez człowieka. Miejska przestrzeń jest specyficzna. Z natury ciasna, dzielona i ograniczana wyrywa się na wolność enklawami otwartej atmosfery. W takim pejzażu wydeptujemy swoje indywidualne ścieżki.

Po wielokroć mijamy powszedniejące i mało znaczące ślady obecności miasta. Wśród tych, które codzienna rutyna spycha w niezauważenie i zapomnienie, są takie, które stanowią dla nas istotne znaki orientacyjne, obiekty bliskie i znaczące, niemal fetysze, od których obecności zależy nasza tożsamość. Same w jakiś sposób rytmicznie uporządkowane wpływają na rytm także i naszych poczynań, kształtują nasze nastroje i wywołują emocje.

Z czasem stają się symbolami czyichś - zaanektowanych w świadomości - przestrzeni, zyskują walor subiektywnych "cytatów z miasta", dla niektórych bywają też jego zewnętrznymi atrybutami i wyznacznikami.

W sensie metafizycznym elementy te stanowią w danej chwili (a utrwalone dzięki odbitce graficznej już niemal na zawsze) centrum świata, miejsce skupienia wszystkich szlaków: tu się zbiegają i stąd się rozchodzą - to punkt, w którym ogniskują się wszelkie oczekiwania i nadzieje, gromadzi utajona energia. Tu plastyczne rozważania Izy Staniewskiej dotykają poniekąd toposu drogi. Wywołują go pozbawione ludzi kadry z wydłużonymi perspektywami, biegnące w odległą przestrzeń linie przewodów.

Te szczególne miejsca zostają wyabstrahowane i to nie tylko z szerszego kontekstu architektonicznego, ale i z kontekstu społecznego. Ich wyróżnienie podkreśla między innymi reliefowy efekt sugerujący swoiste "wydarcie" i "nałożenie" wybranego elementu na szersze, skonstruowane przez twórcę tło. Obserwacja elementów pejzażu miejskiego, ich struktury oraz dynamiki stanowi podstawę, i pretekst, do rozważań na temat form i ich kompozycji, kontrastów wielkości, barwy, faktury, sposobów, w jaki poddają się światłu, stając się tym samym jakością samą w sobie.

Wybrany motyw ikonograficzny stanowi nie tylko główny element obrazowy, ale jest też wyraźnym centrum kompozycji plastycznej. Artystka gromadzi klucze kompozycyjne, kierując na nie naszą uwagę. Wyróżnione kolorytem i światłem obrazy niemal jaśnieją w minorowym i poważnym otoczeniu ciemnych, niemal monochromatycznych płaszczyzn. Linie sieci trakcyjnych jak nitki pajęczyny gromadzą się wokół centrum; biegnąc w różnych kierunkach i przecinając się - wyznaczają dynamiczne kierunki napięć kompozycji plastycznej.

Centrum i jego cechy: kolor, światło, linie napięć - organizuje zatem dzieło plastyczne na różnych poziomach. Zostaje dla niego stworzona nowa przestrzeń, wyrażająca się na płaszczyźnie szerokimi plamami czerni, brązów i szarości. Jest różnorodna w tonacji i fakturze. Płaszczyzny błyszczące sąsiadują z matowymi, gładkie powierzchnie towarzyszą chropawym plamom.

W realnym miejskim pejzażu w podobny sposób mierzą się ze sobą faktury odartych z tynku fasad domów, popękane pasma chodnikowych płyt, nierówne nawierzchnie ulic czy też - na przekór - gładkie powierzchnie reprezentacyjnych placów. Tworzy się krajobraz pełen różnorodności i kontrastów.

Prace Izy Staniewskiej są bardzo malarskie. Składają się i z syntetycznych jednolitych płaszczyzn, i z wyrazistych śladów "pociągnięć szerokim pędzlem" rodem z malarstwa gestu, i z autonomicznych delikatnych kompozycji o charakterze gwaszu.

Uzyskane rezultaty są efektem działań w obrębie różnych technik graficznych - druków wypukłych i wklęsłych. Widać, że wciąż zgłębiane tajniki poszczególnych sposobów graficznego kształtowania i szerokie możliwości, jakie daje ich łączenie, stanowią dla artystki źródło inspiracji i zarzewie nowych wyzwań. Wybrane przez autorkę, subiektywnie nacechowane fragmenty urbanistycznej przestrzeni są równocześnie znakiem całej substancji miasta z jej strukturą i klimatem.

Kompozycje otacza szczególna aura - wytworzony klimat jest w pewnym sensie dwuznaczny. Z jednej strony manifestowane motywy oraz wybrana do ich ukazania ograniczona paleta, odwołują się do obrazu miasta kalekiego, opuszczonego i smutnego, z drugiej, środki artystyczne wspomagane formatem prac, kreują aurę powagi, szacunku i wyjątkowości

Dariusz Leśnikowski