Postawa, jaką prezentuje w swojej twórczości Dominika Hałas, nie jest dziś zbyt popularna. Można nawet powiedzieć, że jest też w pewnym sensie niemodna. Twórczość ta odsyła nas w przestrzenie poprzecinane strumieniami niepokoju i tajemnicy, a człowiek tak bardzo łaknie pewności i - choćby tylko wyspekulowanego - ładu.

Artystka powołuje do życia światy, w których funkcjonują nieoczekiwane zestawienia obiektów i zjawisk. One same stanowią składnik potocznego doświadczenia, ale ich spotkanie dokonuje się w sytuacjach bardzo niezwykłych. Niecodzienne asocjacje nadają bliskim nam przedmiotom nowe znaczenia, stają się źródłem metafizycznej aury. Zostaje wykreowana - zwodnicza i mamiąca - rzeczywistość, która zachowała pozory prawdziwości, gdyż powstała przy użyciu środków iluzjonistycznych. Głębia przestrzeni i zabiegi światłocieniowe przydają im wiarygodności. Zdajemy sobie sprawę, że są to nierealne i urojone przestrzenie, a mimo to wpatrujemy się w nie, jak w pejzaże, które potrafimy rozpoznać i zinterpretować. Kompozycje stworzone przez Dominikę Hałas nie powstały jako próba uwiecznienia na płótnie swobodnego strumienia myśli i obrazów. Składniki wykreowanego świata łączą, znane tylko autorce, sekretne więzy, unoszą się nad nimi utajone sensy. Niektóre z motywów przywołanych w obrazach wydobyła malarka z własnej, wypełnionej wspomnieniami pamięci; stanowią one znaki konkretnych zdarzeń i ludzi. Jeśli więc powinniśmy w tym miejscu podkreślić związki tej twórczości ze sztuką surrealistyczną, to trzeba równocześnie dodać, że nie są to powinowactwa z jej odmianą ulegającą powabom automatyzmów. Jest to raczej rodzaj kreacji metaforycznej, poetyckiej, o zabarwieniu metafizycznym, z dyskretną aluzyjnością przedmiotów i dekoracyjnością formy.

Zależności między przedmiotami nie są realnej natury, dlatego wywołują u odbiorcy rodzaj ciekawości połączonej z niepokojem. Odczucia te zostają pogłębione przez zasadę łączenia przedmiotów i zjawisk na obrazie, której podstawowymi składnikami są antynomie i labilność wartości. W zakamarkach majestatycznej, klasycyzującej architektury egzystują atrybuty ruchu i brzmienia. Mimo to świat zdominowały bezruch i cisza. Tramwaj wygląda, jakby się zatrzymał, podobnie spływające ze ścian tajemnicze, organiczne formy. Morze całe zamieni się wkrótce w lodową krę. Atmosferę wypełniła cisza, choć nie brak w tym świecie instrumentów muzycznych; te jednak nie odważają się już, bądź nie mogą, wydać dźwięku. Zegar nie tyka - czas się zatrzymał. Drugim obszarem artystycznych poszukiwań, do którego odwołuje się Dominika Hałas, jest zestaw zagadnień podnoszonych w kręgu twórców takich jak Adelbert Ames Jr., Max Escher, Oscar Reutersvärd czy Zenon Kulpa. W ich pracach - które często powstają z inspiracji matematycznych - formy przestrzenne ukazywane są w sposób sprzeczny z doświadczeniem wzrokowym, a pozornie logiczne i prawidłowe układy elementów nie zgadzają się ze sobą. Artyści potwierdzają, że taka rzeczywistość może zaistnieć jedynie w ujęciu graficznym. W obrazach Dominiki Hałas także stajemy wobec świata, w którym relacje odległości i głębi są dziwacznie zniekształcone, w efekcie dezorientują i kłamią. Odczucie kierunków, podział na dół i górę, rozróżnienie części zewnętrznych czy wewnętrznych przestrzeni tracą tu swe tradycyjne znaczenie. Zenon Kulpa, definiując "figurę niemożliwą” stwierdzał, że jest to "płaski rysunek sprawiający wrażenie trójwymiarowości, którego interpretacja przestrzenna przyjęta przez obserwatora jest niemożliwa do realizacji, gdyż zawiera wyraźnie widoczne sprzeczności". Na płótnach Dominiki Hałas mamy do czynienia z "niemożliwymi światami". Choć twórczość młodej artystki jest surrealistyczna, jeżeli chodzi o koncepcję, to jednak cechuje ją klasyczne podejście, jeśli chodzi o środki. Znaczy to, że jest ona dla niej także jedną z dróg sprawdzania i pogłębiania warsztatu, podobnie jak studiowanie i malowanie martwych natur czy doskonalenie akademickiego rysunku. Stanowi jeden z przejawów badania osobistej i artystycznej świadomości (tu poszerzonej o impulsy płynące ze świata irrealnego) na drodze ku zrozumieniu własnego powołania.

Dariusz Leśnikowski